Một bài hát theo đoàn quân về Giải phóng Tây Ninh
*Nguyễn Duyên
Đó là bài hát Tây Ninh rực lửa tiến công của nhạc sĩ Lê Chí Trung, là một nhạc sĩ kháng chiến trực tiếp tham gia chiến dịch giải phóng thị xã Tây Ninh ngày 30.4.1975. Sau đó anh về công tác tại ty thông tin văn hóa Tây Ninh (lúc đó chưa gọi là sở), anh em văn nghệ thường gọi thân mật là anh Hai Trung, tánh tình anh rất hòa nhã vui vẻ nên dễ gần gũi ai cũng thích. Thời gian những năm đầu giải phóng khoảng năm 1978 tôi vào làm việc ngành văn hóa Tỉnh, lúc đó chú Bảy Dũng làm trưởng ty (Võ Trí Dũng) Tôi
làm công việc viết lách và âm nhạc nên mới được biết anh Lê Chí Trung. Lúc đó tôi sáng tác bài hát và phụ trách văn nghệ bên Phòng thông tin cổ động, còn anh là trưởng phòng văn nghệ quần chúng nên công việc liên đới anh em thường gặp nhau trao đổi, biết tôi có khiếu viết lách nên anh hay nhờ tôi viết hộ như giới thiệu chương trình, tác giả tác phẩm, bản tin...Sau nầy khi Tây Ninh kết nghĩa với tỉnh Hà Bắc, rồi thành lập trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật nên có tăng cường thêm một số nhạc sĩ ngoài Bắc vào hoạt động như nhạc sĩ Tạ Quang Tố (tác giả bài Bài ca nhớ thương, Tây Ninh nơi đầu sóng ngọn gió) nhạc sĩ Phan Chi Tu (đã mất)...và chúng tôi thường xuyên gặp gỡ, giao lưu văn nghệ. Nhạc sĩ Lê Chí Trung sinh năm 1940 tại Gia Lộc Trảng Bàng, năm 1962 khi còn độ tuổi đôi mươi, theo tiếng gọi non sông anh đã thoát ly vào vùng kháng chiến, nhờ có năng khiếu văn nghệ nên anh làm trong Đoàn Văn công Tỉnh trong chiến khu. Sau Giải phóng năm 1975, được bố trí về làm ngành văn hóa, anh đã kinh qua nhiều chức vụ quản lý như Trưởng đoàn Văn công Tây Ninh, Trưởng đoàn Ca múa nhạc, Trưởng phòng Văn nghệ quần chúng…Sau nầy về hưu, tuy lớn tuổi nhưng anh luôn tham gia các đợt đi thực tế sáng tác do Hội tổ chức, anh sáng tác không nhiều nhưng các bài hát đều có giá trị về nội dung và nghệ thuật nhất là viết về đất và người Tây Ninh. Trong tập ca khúc Về Tây Ninh do Hội Văn học nghệ thuật Tây Ninh xuất bản năm 2004 anh có 3 bài: Chiều về trên công trường, Xuân về hát tặng bài ca, Tây Ninh rực lửa tiến công. Trong tuyển tập Tây Ninh mãi mùa xuân xuất bản năm 2015 anh có hai bài Về lại Bến Cầu và Du kích vành đai. Nét nhạc anh mang nhiều âm hưởng dân ca Nam bộ, rất bình dị dễ hát...nhưng có lẽ bài trọng tâm gây ấn tượng nhất là bài Tây Ninh rực lửa tiến công, có lần anh anh tâm sự với tôi thật ra bài nầy anh sáng tác đã lâu, từ thời điểm 1975, cảm xúc dâng trào khi theo đoàn quân về giải phóng thị xã Tây Ninh, như vậy, bài nầy để trong ngăn kéo thời gian dài, mãi đến gần 30 năm sau mới in trong tuyển tập kể trên và cũng êm ắng một thời gian dài. Tuy là người có chút quyền chức trong văn nghệ nhưng tánh anh trầm lắng không phô trương, sáng tác rồi để đó ai muốn làm gi thì làm, vả lại anh cũng không chơi mạng nữa nên không ai biết? đi họp cũng vậy ai nói gì thì nói anh cũng im lặng, anh em quý mến là vậy! cho đến năm 2011 khi chúng tôi đi sáng tác ở Vườn quốc gia Lò Gò Sa Mát – Tân Biên (do Chi hội Âm nhạc tổ chức) thì bài nầy mới được vang lên trước sảnh lớn của văn phòng Vườn quốc gia Lò Gò Sa Mát do nhóm tam ca nam hát thì mọi người mới được nghe một giai điệu rất hào hùng, sôi nổi, tiết tấu nhanh chắc gọn, lời ca giàu hình ảnh như khí thế như đoàn quân tiến công vào trận địa:“ Đêm nay lại lên đường xuyên qua rừng băng đồng, lửa tiến công cháy bừng ngày đêm cao ngút trời, thời cơ đã đến rồi lũ Mỹ Ngụy tơi bời, ánh lửa hờn sáng rực đầu lê ta lấp lánh...và chuyển qua đoạn điệp khúc nét nhạc rất tươi, rất sôi nổi: “Tây Ninh ơi! Đất nước gấm hoa bao đời , bao năm qua bom đạn xe tăng Mỹ cày xới lúa nát xác xơ nhà tan thôn hoang vắng lạnh Tây Ninh kiên cường đêm ngày quật khởi vùng lên giục giã đoàn ta nhanh bước lên đường...” Nghe xong một số anh em hỏi tôi bài nầy của ai mà nghe hào hùng, hay quá? Tôi nói của anh Hai Trung, sáng tác đã lâu từ năm 1975 giờ mới nghe đây! Anh em có nói bài nầy khí thế và ý nghĩa, quá xứng đáng được trình diễn trong các sự kiện chính trị của tỉnh nhà. (Sau nầy thì bài hát đã sử dụng nhiều trong các chương trình lớn như Giai điệu phương Nam, kỉ niệm chiến thắng Tua Hai, trong các lễ hội ở tỉnh...) cho thấy giá trị của một bài hát, từ đó lan rộng mãi…Có một chuyện vui, khi lên Tân Biên
sáng tác tôi và anh được đoàn sắp ngủ chung một phòng nên có dịp tâm sự nhiều,
tôi nhớ lúc đó vào mùa bóng đá Châu Âu - Cúp C1 mới biết anh là tay ghiền đá
banh hạng nặng, hai anh em lên giường rồi, đã nửa khuya tôi liếc qua còn thấy
anh cựa mình trằn trọc không ngủ được, hỏi ra mới biết muốn xem đá banh một hai
kêu tôi đi tìm chỗ nào có tivi để xem? Làm sao tôi biết? anh lại cứ thao thức
chắc lưỡi mãi làm tôi ngủ không được, bỗng anh nhớ lại hồi chiều ăn cơm dưới
nhà ăn có thấy cái tivi, như bắt được vàng anh rủ tôi băng băng giữa đêm khuya trong
cơn mưa đi coi đá banh. Trong đợt nhận giải Văn học nghệ thuật Xuân Hồng lần thứ nhất năm 2013 anh được tặng
thưởng cùng chung với 16 văn nghệ sĩ kháng chiến có nhiều đóng góp cho nền văn
nghệ Tây Ninh như soạn giả Xuân Phát, Thanh Hiền, họa sĩ Tam Bạch, Võ Đồng
Minh, nhạc sĩ Xuân Hồng, Lê Chí Trung, nhà thơ Xuân Quang…
Sau nầy tôi thấy bài
hát có ý nghĩa lịch sử cần lan tỏa rộng hơn nữa nên đưa bài hát của anh lên website, các mạng xã hội để quảng bá thì mọi người biết nhiều hơn nữa. Đặc biệt, năm 2020 ca khúc Tây Ninh rực lửa tiến công được chọn là một trong 16 ca khúc trong Tuyển
tập karaoke Tây Ninh tình yêu trong tôi
do Hội VHNT tỉnh phối hợp với Đài Phát thanh -Truyền
hình tỉnh tổ chức.
Gia đình anh cũng có truyền thống
văn nghệ, ngoài anh còn có người em ruột, nhạc sĩ Lê Chí Khối cũng từ
vùng kháng chiến ra, hiện nay sinh hoạt trong Chi hội âm nhạc Tây Ninh, hai
anh em hoạt động xông xáo từ những năm đầu giải phóng và có nhiều đóng góp cho
Tỉnh nhà (Nhạc sĩ Chí Khối có bài Tình ca bên hồ rất nhiều người biết).Anh qua
đời vào năm 2015, thương tiếc một người anh văn nghệ, một nhạc sĩ
có bài hát hào hùng trong những ngày đầu giải
phóng quê hương.
Nguyễn Duyên
https://www.youtube.com/watch?v=B8zfbZw1f9g
https://www.youtube.com/watch?v=82ivnYcRoxQ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét