Những bài hát hay về Tây Ninh

NHỮNG BÀI HÁT HAY VỀ TÂY NINH

NS NGUYỄN QUỐC ĐÔNG

Nếu để chọn ra những bài hát hay về Tây Ninh từ xưa đến giờ, theo thiển ý của người viết  chúng ta có 4 bài đáng chú ý, những bài nầy mọi người đều biết ,rất thích và đang thịnh hành, xin kể theo thứ tự thời gian đó là bài : Nhạc rừng (1951), Lên ngàn của Hoàng Việt ( 1952), bài Vàm Cỏ Đông của Trương Quang Lục (1966) và  bài Ai về Tây Ninh sáng tác khoảng thập niên 90 ( cũng có tựa là  Ai về cùng em – Ca khúc về Tây Ninh Hội VHNT TN 2004) của Xuân Hồng ( Có người cho rằng bài Phù sa nồng nàn của Trần Quang Huy là một bài cũng khá hay nói về Tây Ninh , giai điệu rất tình cảm nhẹ nhàng nhưng chỉ nói lên một mảng về công trình thuỷ lợi Lòng Hồ)

Về bài Nhạc rừng của Hoàng Việt, dù là nói đến miền Đông Nam Bộ nhưng từ các nguồn tư liệu cho thấy nhạc sỹ sống,chiến đấu và sáng tác ở vùng biên giới Tân  Biên Tây Ninh trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp 1951, cảm hứng và khung cảnh trong bài hát đều ở Tây Ninh.Bài hát với điệu Valse  mượt mà rất vui tươi thanh thoát... tạo một bức tranh thiên nhiên sinh động có  tiếng suối róc rách,tiếng chim rừng líu lo... cho thấy dù ở trong một hoàn cảnh chiến đấu đầy gian lao khó khăn nhưng các chiến sỹ vẫn lạc quan.yêu đời :

“ Cúc cu! cúc cu! chim rừng ca trong nắng

Im nghe! im nghe! ve rừng kêu liên miên.

Rừng hát gió lay trên cành biếc lao xao! rì rào!

dòng suối uốn quanh làn nước trôi trong xanh.

Róc rách! róc rách! nước luồn qua khóm trúc.

Lá rơi! lá rơi! xoay tròn nước cuộn trôi.

Có anh chiên sĩ đi qua khu rừng vắng.

Lắng nghe nhạc rừng tâm hồn vui phơi phới.

Anh cười một mình rồi cất tiếng hát vang.

Cây rừng dội tiếng theo lời ca mênh mang...”

Bài thứ hai là bài hát nổi tiếng Lên Ngàn  cũng của Ns Hoàng Việt sáng tác năm 1952 nói lên hình ảnh gian khổ của người phụ nữ thời kháng chiến ngược dòng Vàm Cỏ Đông cắt lúa thay chồng nuôi con trong trận lũ lụt lịch sử của Tây Ninh năm Nhâm Thìn 1952 :

“ Hò ơi!

Dòng sông chảy xiết lái thuyền chèo đi

Trên sông Vàm Cỏ Đông nước chảy ngược dòng

Nước chảy ngược dòng hò ơ..

Em chèo thuyền đi lên rẫy Trảng Cồng

Cắt lúa thay chồng, thay chồng nuôi con "

Có một số trang web ghi là Tráng Cồng ( có lẽ vì do cao độ nốt nhạc ta nghĩ thế thật ra là Trảng Cồng,ngày xưa Tây Ninh  rất có nhiều Trảng như Trảng Lớn,Trảng Bàng,Trảng Sụp,Trảng Mây...) Trảng Cồng là một địa danh ở xã Phước Vinh, cặp bờ sông Vịnh thuộc huyện Châu Thành tỉnh Tây Ninh. Từ một vùng đất hoang sơ hẻo lánh của Tây Ninh đã nổi tiếng cả nước nhờ bài hát Lên Ngàn của Hoàng Việt

Bài thứ ba là bài Vàm Cỏ Đông của Ns Trương Quang Lục, đây là bài hát ngợi ca về một dòng sông anh dũng trong kháng chiến chống Mỹ sáng tác năm 1966, dòng sông nầy cũng là niềm tự hào, thể hiện khí phách  ý chí chống giặc kiên cường  của người dân Tây Ninh:

 “ Ở tận sông Hồng em có biết,

 quê hương anh cũng có dòng sông,

 anh mãi gọi với lòng tha thiết Vàm Cỏ Đông ơi Vàm Cỏ Đông!

 Ơ...Ơi! Vàm Cỏ Đông ơi hỡi dòng sông nước xanh biêng biếc

 chẳng đổi thay dòng,

 đuổi Pháp đi rồi nay đuổi giặc Mỹ  xâm lăng...”

Ơ ơi Vàm Cỏ Đông ơi hỡi dòng sông

Có anh du kích dũng cảm kiên cường

Lẫn ánh trăng mờ băng lửa đạn qua sông

Diệt tan tàu giặc giữ gìn quê hương

Diệt tan tàu giặc giữ gìn quê hương

Vàm Cỏ Đông đây, Vàm Cỏ Đông đây

ta quyết giữ từng mái nhà nép dưới rặng dừa

Từng thửa ruộng ngời đen màu mỡ

Từng mối tình hò hẹn sớm trưa

Trong chiến tranh Việt Nam, sông Vàm Cỏ Đông cũng là nơi diễn ra nhiều trận đánh ác liệt.Bằng những giai điệu tiết tấu dịu dàng thắm thiết, bài hát Vàm Cỏ Đông đã đi vào lòng người cho đến tận hôm nay. Có một chuyện ngoài lề xin kể lại : Trong Đại hội lần VIII của Hội Nhạc sỹ VN năm 2010 tại Hà Nội tôi có dịp trò chuyện với Ns Trương Quang Lục, ông nói thoạt đầu tính dành bài hát nầy cho Tây Ninh nghe nói dùng làm nhạc hiệu Đài PTTH ? vì ông cũng gắn bó tình cảm nhiều với Tây Ninh, thường lên làm trưởng ban giám khảo cuộc thi Hoa phượng đỏ và hơn nữa dòng Vàm Cỏ Đông chảy qua tỉnh Tây Ninh khá dài khoảng 100 km ( qua 5 huyện Châu Thành,Hòa Thành, Bến Cầu, Gò Dầu và Trảng Bàng ) thì chọn bài nầy cũng hợp lý thôi! nhưng rồi lâu quá không nghe ai  nói  hay nhắc nhở gì cả ,rồi  tỉnh Long An xin lấy làm nhạc hiệu cho  Đài mình và tác giả ca khúc "Vàm Cỏ Đông" cũng đã được nhận Giải thưởng Nguyễn Thông lần thứ III vào năm 2009.

Bài thứ tư là bài sáng tác gần đây của cố Ns Xuân Hồng bài Ai về Tây Ninh ( một số nơi còn ghi là Về thăm Tây Ninh quê em?) bài nầy xem như đang thịnh hành hiện nay,( trong các cuộc thi,hội diễn... hát rất nhiều) tiết tấu vui tươi,lời lẽ giản dị, gần gũi phong cách Nam Bộ, nhạc sỹ có biệt tài gieo vần dễ nhớ, dễ hát...vả lại tính thời sự và tính thực tế của nó gây sự chú ý mọi người.Bài hát đã gần như khái quát hết các địa danh vùng miền của Tây Ninh...những tự hào về truyền thống đấu tranh và tình cảm mến khách chân thành của người dân Tây Ninh:

“Ai về Tây Ninh xin về cùng em.

Đưa anh viếng thăm núi Bà Đen cảnh đẹp,

Người quen mến khách.

Đón anh đến thăm bến Tầm Long ,

Vàm Cỏ Đông đẹp như trong tiếng hát.

Xuôi con nước ta xuống Bến Cầu

Qua Gò Dầu đến Vàm Trảng nước sâu.

Về thăm chiến khu Dương Minh Châu.

Biên giới đất thiêng rừng Tân Biên.

Đến thăm Châu Thành xuôi bước về lại Ninh Điền .

Từng tên đất trên quê hương em

Ghi dấu chiến công của quân dân.

In dấu bước chân của các anh từng đến nơi đây…”

Trên đây là những bài hát viết về Tây Ninh rất đẹp hay, có giá trị nghệ thuật, có ý nghĩa về mặt lịch sử, có đời sống âm nhạc lâu dài trong lòng người nghe, cò thể nghiên cứu làm bài Tỉnh ca được. Rất mong trong tương lai có một cuộc hội thảo về ca khúc Tây Ninh.

NS NGUYỄN QUỐC ĐÔNG